• Warto wiedzieć

        • Zachowania zdrowotne i prozdrowotne Zdrowie, achoroba | Asertywność |Nikotynizm | Alkoholizm | Sekty Co to jest HIV i AIDS| W jaki sposób można zakazić się HIV? | Narkomania Krew w Polsce | GrypaA(H1N1)

           


           

          Zachowania zdrowotne i prozdrowotne

          Zachowania zdrowotne (nawyki zwyczaje postawy, uznawane wartości poprzez jednostki ludzkie i grupy społeczne) w dziedzinie zdrowia, to, jaki jest człowiek wyraża się w jego zachowaniu zdrowotnym, jak podejmuje zdrowie, jak je ocenia, jak nim dysponuje, jak reaguje na zdrowie innych itp. 
          Zachowania zdrowotne, które w świetle współczesnej wiedzy medycznej wywołują określone - pozytywne lub negatywne skutki zdrowotne u osób, które je realizują. Są to zarówno reakcje na wszelkie sytuacje związane ze zdrowiem, jak i nawyki oraz celowe czynności.


           

          Zdrowie, a choroba

          Zdrowie to nie tylko brak choroby, lecz pełny dobrostan biologiczny, społeczny i psychiczny 

          światowa Organizacja Zdrowia

          1. Zdrowie uwarunkowane jest wieloma czynnikami, które można podzielić na cztery podstawowe grupy:
          2. Styl życia, w tym zachowania zdrowotne (53%)
          3. środowisko fizyczne i społeczne dotyczące zarówno stopnia zanieczyszczenia powietrza, gleby i wody jak i ograniczenia w dostępie do podstawowych zasobów materialnych niezbędnych dla utrzymania zdrowia (21%)
          4. Czynniki genetyczne (16%)
          5. Działania służby zdrowia zarówno z zakresu medycyny naprawczej, jak i oświaty czy promocji zdrowia (10%)


          Choroba jest to ogólne określenie każdego odstępstwa od stanu określanego jako pełnia zdrowia organizmu. 
          Dokładne sprecyzowanie stanu określanego jako choroba jest równie trudne jak określenie stanu pełni zdrowia, gdyż podlega subiektywnej ocenie. 
          Zwalczaniem chorób u ludzi zajmuje się medycyna, a u zwierząt weterynaria. Nauką o chorobach roślin jest fitopatologia. Poznanie przyczyn chorób pozwala na zapobieganie im, czyli profilaktykę chorób. Na poziomie społeczeństw, populacji czy na poziomie globalnym stosując metody epidemiologiczne można wpływać na zwalczanie chorób trapiących te skupiska ludzkie prowadząc politykę zdrowotną (zdrowie publiczne). 
          Choroba polega na uszkodzeniu funkcji lub struktury organizmu. O zaistnieniu choroby można mówić wtedy, gdy działanie czynnika chorobotwórczego powoduje przekroczenie zdolności organizmu do adaptacji, co z kolei wywołuje niepożądane, szkodliwe następstwa. Największą i najlepiej poznaną grupą chorób są choroby zakaźne.

          • Inne grupy chorób to:
          • choroby genetyczne
          • choroby wywołane urazem lub przeciążeniem
          • choroby psychiczne
          • choroby autoimmunologiczne
          • horoby z niedożywienia, przekarmienia lub niedoborów pokarmowych
          • choroby hormonalne
          • choroby pasożytnicze
          • horoby o nieznanej przyczynie (etiologii)

           


           

          Asertywność


          Asertywność to w psychologii termin oznaczający bezpośrednie wyrażanie emocji i postaw w granicach nienaruszających praw i psychicznego terytorium innych osób oraz własnych, bez zachowań agresywnych, a także obrona własnych praw w sytuacjach społecznych. Jest to umiejętność nabyta.

          • Asertywność to:
          • umiejętność wyrażania opinii, krytyki, potrzeb, życzeń, poczucia winy,
          • umiejętność odmawiania w sposób nieuległy i nieraniący innych,
          • umiejętność przyjmowania krytyki, ocen i pochwał,
          • autentyczność
          • elastyczność zachowania,
          • świadomość siebie (wad, zalet, opinii),
          • wrażliwość na innych ludzi,
          • stanowczość.

          Osoba asertywna ma jasno określony cel i potrafi kontrolować własne emocje, nie poddaje się zbyt łatwo manipulacjom i naciskom emocjonalnym innych osób. Asertywność nie oznacza ignorowania emocji i dążeń innych ludzi, lecz raczej zdolność do realizacji założonych celów mimo negatywnych nacisków otoczenia, racjonalną dbałość o własne interesy z uwzględnieniem interesów innych. Asertywność to, obok empatii podstawowa umiejętność wchodząca w skład inteligencji emocjonalnej.

           

           

          Nikotynizm

          W dymie tytoniowym znajduje się ponad 4000 różnych substancji, wiele o działaniu toksycznym, mutagennym (uszkadzającym DNA), taratogennym (uszkadzającym płód), kancerogennym (powodującym rozwój nowotworów). Substancje te znajdują się w dwóch frakcjach dymu: gazowej oraz cząsteczkowej zawieszonej w wodzie tworzącej tzw. ciała smołowate. Niektóre z nich działają jedynie miejscowo w jamie ustnej, drogach oddechowych, podczas gdy inne po wchłonięciu do układu krążenia wywierają działanie na większość tkanek i organów człowieka. Do najważniejszych składników dymu tytoniowego należą: 

          Nikotyna 
          Jest to alkaloid przyswajany jedynie w 10% przez organizm człowieka, szybko metabolizowany i usuwany przez nerki, który wywołuje biologiczne uzależnienie u osób mających z nim kontakt. Palenie papierosów pozwala na wchłonięcie 0,05- 0,15 mg nikotyny podczas jednego zaciągnięcia, daje to 1- 2 mg po wypaleniu jednego papierosa. Podana dożylnie dawka nikotyny zawarta w jednym papierosie może zabić dorosłego człowieka. Ma ona krótki czas połowicznego rozpadu- w mózgu wynosi on ok. 5 minut.

          • Nikotyna działa na wszystkie narządy naszego ciała w szczególności na:
          • ośrodkowy układ nerwowy - działanie za pośrednictwem takich neuroprzekaźników jak acetylocholina, noradrenalina, serotonina, dopamina powoduje w zależności od stężenia albo pobudzenie (płytkie zaciąganie) albo uspokojenie (głębokie zaciąganie) co stanowi mechanizm uzależnienia biologicznego od nikotyny. Bardzo wysokie stężenie nikotyny blokuje przewodzenie impulsów w układzie nerwowym.
          • układ oddechowy - zwiększenie głębokości i częstości oddechów. Dawki śmiertelne porażają ośrodek oddechowy w rdzeniu przedłużonym.
          • układ krążęnia - przyspieszenie czynności pracy serca, wzrost ciśnienia tętniczego krwi, skurcz naczyń obwodowych.
          • układ pokarmowy - małe dawki pobudzają perystaltykę jelit a wyższe opóźniają perystaltykę powodując zwolnienie opróżniania żołądka co przedłuża uczucie sytości po jedzeniu.

          Substancje smołowate (rakotwórcze) 
          Substancje te podrażniają tkankę płuc i mogą prowadzić do przewlekłych stanów zapalnych oraz nowotworów. Dym tytoniowy inicjuje oraz pobudza rozwój nowotworów, zawiera około 60 substancji rakotwórczych lub współrakotwórczych, które znajdują się zarówno w głównym strumieniu dymu jak i bocznym nierzadko w większym stężeniu, na który narażone są osoby niepalące.

          • Do najważniejszych należą:
          • węglowodory aromatyczne (np. benzopiren)
          • nitrozaminy (np. N-nitrozonornikotyna)
          • estry kwasów tłuszczowych
          • metale ciężkie
          • pierwiastki promieniotwórcze (np. kadm, polon)
          • chlorek winylu

          Substancje drażniące 

          • Są to substancje, które działają głównie w drogach oddechowych i w skład ich wchodzą:
          • związki zwężające oskrzela i powodujące kaszel
          • związki upośledzające ruch rzęsek w drogach oddechowych- zaburzają one funkcję samooczyszczającą oskrzeli i płuc doprowadzając do częstych infekcji.
          • związki pobudzające wydzielanie śluzu- duże ilości śluzu mogą być przyczyną częściowego lub całkowitego zamknięcia oskrzeli .

           

           

          Alkoholizm

          Alkoholizm jest to choroba polegająca na systematycznym, nadmiernym spożywaniu napojów alkoholowych. Osoba uzależniona jest nazywana alkoholikiem. O alkoholizmie mówimy, kiedy 25% tygodniowych kalorii pochodzi z alkoholu. Gdy ten procent przekracza 80% jest to tzw. skrajny alkoholizm. Wyróżnia się następujące stadia choroby alkoholowej:

          • Faza wstępna prealkoholowa, trwająca od kilku miesięcy do kilku lat, zaczyna się od konwencjonalnego stylu picia
          • Faza ostrzegawcza zaczyna się w momencie pojawienia się luk pamięciowych - palimpsestów
          • Faza krytyczna rozpoczyna się od utraty kontroli nad piciem
          • Faza przewlekła zaczyna się wraz z wystąpieniem wielodniowych ciągów

          Uzależnienie od alkoholu , czyli alkoholizm, jest chorobą, która zaczyna się i rozwija podstępnie, bez świadomości zainteresowanej osoby. Polega na niekontrolowanym piciu napojów alkoholowych i może doprowadzić do przedwczesnej śmierci.

          Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat alkoholizmu polecamy stronę:
          http://www.alkoholizm.akcjasos.pl

           

           

          Sekty

          Sekta to grupa społeczna izolująca się od reszty społeczeństwa, mającą własną hierarchię wartości i zespół norm zachowania się, z silnie akcentowaną rolą przywódcy Sekta to grupa, w której zachodzi jednocześnie wysoki poziom totalności (kontroli życi członków) i psychomanipulacji.

          Misjonarska gorliwość - TYLKO ONI

          Najbardziej rzucającą się w oczy cechą sekt jest gorliwość, z jaką członkowie prowadzą działalność rozpowszechniającą swe koncepcje. Wierząc, że to oni znają wyłącznie prawdę o Bogu, i o jedynym posłaniu, które świat pragnie usłyszeć i bez którego jest skazany na zagładę i potępienie.

          Przywództwo charyzmatyczne WÓDZ

          Zwolennicy przywódcy, wierzą w jego inność w stosunku do zwyczajnych śmiertelników i w jego wyjątkową moc.

          Prawda wyłączna ZBAWIENIE TYLKO U NICH

          Ma ona niemal wyłączne prawo do prawdy. Wysuwają one twierdzenia, że prawdziwe zbawienie można znaleźć jedynie zostając ich członkiem i w ten sposób akceptując ich wierzenia, przyjmując praktyki, lub zaczynając używać zalecanych technik.

          Nadrzędność grupy RODZINĘ ZASTĘPUJE SEKTA

          Stanowisko wyłączności sekty prowadzi z kolei do wiary, że owa sekta stanowi grupę elitarną. Ponieważ jej członkowie doświadczają wiedzy, znają prawdę lub stosują określone techniki, dochodzą do przekonania, że różnią się lub górują nad tymi, którzy nie należą do ich grona

          ścisła dyscyplina ŚCISŁY RYGOR I PRANIE MÓZGU


          ścisła dyscyplina przyjmuje formę kontroli nad niemal wszystkimi aspektami życia członków, tak, że mają oni mało czasu na cokolwiek innego niż działalność w sekcie.

          Dławienie indywidualności NIE MA SWOBODY MYŚLI

          Ponieważ w sektach nie ma miejsca dla buntowników, większa część procesu kształcenia, szczególnie nowicjuszy, skierowana jest na dławienie indywidualności. Członkowie wyrzekają się odpowiedzialności osobistej i oddają się bez reszty w ręce swych przełożonych. Nie ma miejsca dla swobody myśli, różnic interpretacyjnych lub niezależności postępowania.

          Odchylenia doktrynalne DZIEDZINY ODCHYLEŃ WIARY

          Autorytet. Sekty dodają do Biblii ludzkie źródło autorytetu utrzymując, że jedynie słuszna interpretacja Biblii proponowana jest przez ich przywódcę lub w łonie ich organizacji. Bóg. Obraz Boga różny od Biblii, który ukazany jest na Osobie Chrystusa. Chrystus, staje się szczególną istotą ludzką, która bardziej niż inne istoty ludzkie pokazuje nam, jaki jest Bóg Zbawienie. Sekty wymagają od ludzi, aby sami swoje zbawienie przygotowali.

          Techniki zniewalania MANIPULACJA PSYCHIKĄ

          To przede wszystkim kompletna izolacja zwerbowanych do sekty od rodziny i dotychczasowego towarzystwa; to także oddziaływanie za pomocą rytuałów (tańce, stroje, kadzidełka, monotonne śpiewy), które wprowadzają w trans, wzmacniają poczucie bezpieczeństwa i przekonanie o przynależności do grupy: ponadto posługiwanie się hermetycznym językiem (żyjesz we wspólnocie, w rodzinie, wśród braci i sióstr, a przywódca grupy jest twoim ojcem, mesjaszem, prorokiem); kolejnym elementem techniki zniewalania jest systematyczne odmawianie "modlitewek" z jednoczesnym potępianiem "błędów" dotychczasowego życia i składaniem obietnic o porzuceniu go; wreszcie propagowanie bezgranicznej wiary w zasady nowej nauki, których nie można podważyć.

           


           

          Co to jest HIV i AIDS

          HIV jest skrótem od angielskiego określenia dla wirusa wywołującego brak odporności immunologicznej /Human Immunodeficiency Virus/. Nasz organizm wyposażony jest w mechanizm obronny - system immunologiczny, który zwalcza atakujące nas infekcje oraz choroby. HIV powoli osłabia ten system, aż do jego ostatecznego zniszczenia. Wirus może przez wiele lat dokonywać uszkodzeń w systemie immunologicznym, zanim osoba zakażona zacznie chorować. Osoba żyjąca z HIV może mieć dobre samopoczucie i nie wiedzieć nawet o tym, że jest zakażona wirusem. To, że ktoś jest zakażony HIV, nie musi oznaczać, iż ma AIDS ani że wkrótce będzie poważnie chory. AIDS jest skrótem od angielskiego określenia dla nabytego zespołu niedoboru odporności /Acquired Immune Deficiency Syndrome/. AIDS nie jest pojedynczą chorobą, lecz zespołem objawów różnych chorób, które w charakterystyczny sposób atakują osoby zakażone HIV. Wiele z tych chorób występuje powszechnie i nie są one specjalnie szkodliwe dla osób z nieuszkodzonym systemem immunologicznym. Niemniej jednak dla kogoś, kto ma poważnie uszkodzony system odpornościowy, niektóre z tych chorób mogą być nawet śmiertelne. Lekarze posługują s


          W jaki sposób można zakazić się HIV?

          HIV nie można zakazić się w taki sam sposób jak przeziębieniem lub grypą. Istnieją trzy główne drogi zakażenia HIV. Podczas stosunków seksualnych z penetracją (analnych lub dopochwowych) bez zastosowania zabezpieczenia. Przez przedostanie się zakażonej krwi innej osoby do naszego krwioobiegu. Dzieje się tak często, gdy strzykawki i igły są wykorzystywane nie jednorazowo lub poprzez transfuzję krwi, szczególnie w krajach, gdzie zapasy krwi nie zostały przebadane na obecność HIV. W czasie ciąży, podczas porodu lub karmienia dziecka piersią przez matkę zakażoną HIV.

          W NORMALNYCH, CODZIENNYCH KONTAKTACH (ZARÓWNO ZAWODOWYCH, JAK I TOWARZYSKICH) NIE MA RYZYKA ZAKAŻENIA SIĘ HIV

           

          Narkomania

          Eksperymentowanie z narkotykami często jest podyktowane presją otoczenia, choćby podczas imprez ze znajomymi. Kiedy indziej może to być poczucie rozpaczy, nudy czy samotności tym, co prowadzi do pierwszych doświadczeń z narkotykami. Na tym etapie, ludzie myślą, że są w stanie przestać choćby zaraz. I niektórzy - mogą. Niestety, są też tacy, którym narkotyki wymykają się spod kontroli. Taka osoba może zacząć unikać przyjaciół, którzy pytają, albo wręcz żądają, żeby z tym skończył. Mogą po cichu się wycofać i zażyć linijkę kokainy w cichości własnej łazienki. Myśli o narkotyku powoli wypierają wszelkie inne zainteresowania. Przykładowo, plany towarzyskie ograniczają się do tego, czy uda się wziąć jakiś tam narkotyk. Poza tym, w takiej osobie zaczynają się zmiany fizjologiczne, zwane tolerancją, co znaczy, że ciało i mózg przyzwyczajają się do narkotyku. Dlatego też potrzeba jest większych i większych dawek dla otrzymania tego samego efektu.

          Uzależnienie

          Dana osoba staje się w pełni narkomanem, kiedy całkowicie traci kontrolę i czuje, że nie może żyć bez narkotyku. Jest to zależność psychologiczna, która powoduje, że narkoman poświęci każdą najmniejszą cząstkę swego jestestwa, aby zdobywać i używać środka, który według niego sprawia, że jest szczęśliwy. Rodzina, przyjaciele, praca, czy szkoła przestają się liczyć. Kiedy narkoman kradnie pierścionek z domu przyjaciela, to nie myśli o tym, że rujnuje długoletnią przyjaźń, ale o tym, że może zdobyć więcej narkotyku.

          Zależność fizyczna

          Nieprzerwane branie narkotyku prowadzi do uzależnienia fizycznego od niego. Ciało zaczyna potrzebować tego środka po to, aby funkcjonować. Jeśli narkotyku brakuje, organizm wpada we wściekłość i dana osoba zaczyna się czuć naprawdę źle, często w dużym niepokoju. Tego rodzaju reakcje na odstawienie zacznie utrudnia samodzielne rzucenie narkotyzowania się. Narkomania, to patologiczne zjawisko społeczne, uzależnienie spowodowane krótszym lub dłuższym zażywaniem leków (głównie przeciwbólowych środków narkotycznych) albo innych środków uzależniających (narkotyki, leki uspokajające i psychotropowe). Charakteryzuje się koniecznością przyjmowania środka odurzającego, tendencją do stałego zwiększania dawki oraz fizycznym i psychicznym uzależnieniem. Zaprzestanie zażywania powoduje bardzo przykre doznania abstynencyjne, prowadzące w krańcowych przypadkach nawet do zejścia śmiertelnego. Wszystkie narkotyki uszkadzają komórki Centralnego Układu Nerwowego Kolejność "ginięcia" neuronów nie jest uzależniona od ich "wykorzystania", przypomina raczej pod tym względem "rosyjską ruletkę". Może zginąć zarówno grupa neuronów odpowiadająca za niewielkie funkcje, ale mogą zginąć także neurony odpowiedzialne za ważne funkcje życiowe takie jak np. oddychanie, mowę, pracę nerek itp.. Istnieje wiele różnych sposobów zażywania narkotyków. Można je zażywać doustnie, wdychać, palić lub wstrzykiwać. Poza ich szkodliwym wpływem na Centralny Układ Nerwowy, mogą powodować trwałe zmiany w nosie, gardle, płucach i nerkach. Ponadto narkotyki w większości powodują całkowitą utratę łaknienia. Prowadzi to do pozbawienia zdolności obronnych organizmu. Nawet najdrobniejsze przeziębienie może zakończyć się śmiercią. Nie trzeba wspominać o takich chorobach jak AIDS, czy choćby sam wirus HIV, oraz o kosztach związanych z zażywaniem narkotyków. Ocenia się, że osoba uzależniona musi miesięcznie wydawać na narkotyki 2000 - 4000 PLN. Narkomania w krótkim czasie prowadzi do poważnych zmian psychicznych pod postacią obniżenia uczuciowości wyższej, degradacji społecznej, zaburzeń krytycyzmu, osłabienia woli, kłamliwości. Metody leczenia są zazwyczaj nieskuteczne. Bardzo często zmiany psychiczne i uzależnienie są nieodwracalne. Medyczne metody leczenia nie przynoszą większych skutków. Nieco lepsze wyniki dają niekonwencjonalne metody terapii polegające na długotrwałym odosobnieniu i oddziaływaniach psychoterapeutycznych, połączonych z terapią pracą. Ograniczenie narkomanii jest trudne, gdyż zyski z handlu, produkcji, przemytu narkotyków są ogromne. Skala zjawiska wzrasta, obejmując coraz młodsze dzieci, sytuację utrudnia fakt, iż wykrywalność uzależnienia we wczesnym stadium jest sporadyczna ze względu na wielość stosowanych środków, brak wiedzy opiekunów.

           

           

          Krew w Polsce

          Jedną z cech krwi ludzkiej jest jej zróżnicowanie serologiczne - człowiek ma jedną z czterech grup krwi. Może to być grupa A, B, AB, lub 0. Oprócz grupy krwi układu AB0 człowiek może posiadać na swych krwinkach antygen Rh D (85% ogółu ludności) - wtedy taką krew określa się jako Rh dodatnią. Pozostałe 15% ludzi nie ma tego antygenu. Taką krew określa się jako Rh ujemną. Grupę krwi układu AB0 i Rh oznacza się u każdego potencjalnego biorcy (pacjenta) po to, by chory otrzymał do przetoczenia zgodną grupowo krew lub osocze.

          Procentowy udział grup krwi w naszej populacji.

          % grupa krwi
          1% AB Rh-
          2% B Rh-
          6% 0 Rh-
          6% A Rh-
          7% AB Rh+
          15% B Rh+
          31% 0 Rh+
          32% A Rh+